Thiếu Kĩ Năng Giao Tiếp - Chuyện Không nhỏ Khi Đi Tìm Việc

Có rất nhiều nhà tuyển dụng xem đây là vấn đề nóng bỏng. Chính vì vậy mà trong không ít quảng cáo tuyển dụng có ghi rõ: có khả nǎng giao tiếp tốt, tự tin... Đã có người nước ngoài kết luận HS-SV Việt Nam sau khi ra trường thường thiếu 3 yếu tố: sức khoẻ, thực tiễn và nǎng lực giao tiếp. Chuyện tưởng là nhỏ, là chuyện nói cho vui nhưng khi bắt tay vào công cuộc tìm việc thì cũng khiến không ít kẻ khóc người cười.

 
Vẫn tồn tại một nghịch lý là rất nhiều SV tốt nghiệp loại Khá, Giỏi nhưng khi ra trường lại tìm việc không dễ bằng một người chỉ tốt nghiệp loại Trung bình. Có lẽ không phải mất thời gian lắm để tìm câu trả lời. Điều cốt yếu đối với một người khi đi xin việc làm ngoài bằng cấp và kết quả học tập còn phải có những yếu tố quan trọng khác như khả nǎng giao tiếp kinh nghiêm thực tiễn, khả nǎng thích ứng với công việc. Trong một kỳ thi tuyển vào công ty FPT, nhà tuyển dụng cho chúng tôi biết: hầu hết các ứng viên đều tỏ ra lúng túng khi trả lời phỏng vấn. Hơn nữa sự thiếu hụt trong hiểu biết các vấn đề mang tính thời sự, xã hội là phổ biến. Có lẽ điều quan trọng nhất chính là khả nǎng chuyển hoá và áp dụng các kiến thức đã được học, nhưng dường như SV sau khi ra trường lại tỏ ra lúng túng. Các ứng viên trước các cuộc phỏng vấn thường có một sự chuẩn bị tâm lý hết sức công phu và cố gắng để nói một cách lưu loát nhất nhưng mọi sự chuẩn bị nếu không xuất phát từ khả nǎng thực có sẽ ít đem lại kết quả. Một bản lĩnh khi giao tiếp thể hiện được trình độ cũng như khả nǎng của ứng viên. Một thái độ đĩnh đạc biết làm chủ những gì mình nói thì cho dù họ đang ngồi phỏng vấn đi chǎng nữa thì một kết quả tích cực là điều tất nhiên.

Không phải bất cừ ai khéo léo trong giao tiếp xã giao hàng ngày cũng đều thành công trong các cuộc phỏng vấn. Điều quan trọng nhất không phải nằm ở chỗ khéo ǎn khéo nói mà nói phải là sự tổng hợp của nhiều yếu tố: hiểu biết, sự tư tin, nghiệp vụ và ngay cả việc biết nắm bắt thái độ, mong muốn của người phỏng vấn. Đây chính là sự nhạy cảm không thể thiếu.
Đi tìm cǎn nguyên cho sự thiếu một khả nǎng giao tiếp có lẽ ngoài việc mỗi cá nhân tìm ra nhược điểm của mình còn có một nguyên nhân chung là sự thiếu hụt các hoạt động thực tiễn, SV hầu như không có "đất" để thể hiện mình. Có thể có người sẽ phản đối ý kiến này nhưng một thực tế rằng: chỉ một số ít SV giỏi thực sự nǎng động mới thành công ngay từ lần phỏng vấn đầu tiên, đa số còn lại phải lặn lộn quá nhiều, cho tới khi gối mỏi chân chồn rồi vẫn chưa tìm được việc. Phải chǎng ngoài việc chuẩn bị vốn kiến thức, kỹ nǎng làm việc cần thiết, SV khi đi xin việc còn phải chuẩn bị một kỹ nǎng giao tiếp theo đúng nghĩa.
Bạn hãy lắng nghe một số "kinh nghiệm xương máu" vì cái gọi là "thiếu kỹ nǎng giao tiếp" này.

N.V.V (K33 Đại học ngoại thương HN)
Đây đúng là một trở ngại đối với tôi. Ban đầu tôi không hiểu tại sao tôi thi nhiều như thế rồi mà vẫn không trúng tuyển. Nhân một buổi nói chuyện với một nhóm bạn, họ chê tôi nói nǎng lập bập, không khúc chiết và thường diễn đạt sai ý mình muốn nói. Tôi cho rằng nhược điểm của tôi có lẽ là ở đây bởi vì không có lý nào tôi tốt nghiệp loại Khá, tiếng Anh đọc viết thông thạo, vi tính thông thạo và có nǎng lực, nhưng ra trường sau hơn 1 nǎm vẫn chưa tìm được việc. Việc giao tiếp không tốt của tôi ảnh hưởng khá nhiều tới việc diễn đạt bằng tiếng Anh mà đi phỏng vấn hầu hết tôi bị hỏi bằng tiếng Anh. Sau một thời gian "điều chỉnh" tôi cảm thấy tự tin hơn và thực sự đã thể hiện được đúng mình trong các cuộc phỏng vấn. Bây giờ tôi đang làm việc cho một công ty của Mỹ, mọi việc thật suôn sẻ. Tôi rút được một kinh nghiệm xương máu rằng: tự tin, nói nǎng rõ ràng, đơn giản lại là một trong những chìa khoá của thành công. 

Lê Phương Hoa (K20 Đại học Luật HN)
Có lẽ tôi không phải là người không biết giao tiếp. Tôi rất thành công với các mối quan hệ của mình nhưng lại cũng thất bại trong khi đi xin việc mặc dù tốt nghiệp loại Khá (rất khó đối với trường chúng tôi) và có chút ít kinh nghiệm. Đến giờ này tôi vẫn chưa xin được việc mặc dù tôi đã tham gia khá nhiều cuộc phỏng vấn. Câu hỏi của các bạn làm cho tôi phát hiện ra một điều biết đâu lại là chìa khoá mở cánh cửa tìm việc, trong các cuộc phỏng vấn, tôi thường trả lời một mạch tất cả các câu hỏi như một bài học thuộc, hình như không có "cảm xúc" mấy và có vẻ hơi thụ động. Có lẽ "vấn đề" của tôi là ở đấy. Gợi ý của các bạn có lẽ sẽ giúp tôi "giao tiếp" một cách thành công hơn trong những lần tới

B.V.L (K~9 Luật - ĐHKHXH&NV 
Tôi hoàn toàn tự tin về khả nǎng giao tiếp của mình, nhưng vẫn có một chuyện "đau đớn" xảy ra. Trong một cuộc phỏng vấn vào một công ty của Nhật, tôi đã thành công tới phút thứ 89 nhưng lại bị nock out ở phút cuối cùng bằn một sơ suất hết sức ngớ ngẩn. Phỏng vấn tôi là một người đàn ông Nhật, sau khi hỏi tôi có thể bắt đầu công việc từ ngày nào, ông hỏi thêm: có phải tôi cao 1.70m không? (vì trông tôi khá cao), tôi cao hứng và thǎng hoa quá mức vì nghĩ mình đã thành công nên đứng bật dậy, đưa tay ngang đầu và trả lời vô cùng tự tin: "yes, of course". Tôi không nghĩ được rằng người phỏng vấn tôi lại hơi "khiêm tốn" về chiều cao. Và tôi đã "ra đi" như thế... Không một lời gọi tôi đi làm trở lại.